दिव्य मराठी विशेष:ऑनर किलिंगची बळी बानो बीबीच्या मृत्यूमुळे पाकिस्तानमध्ये संताप; शेवटचे शब्द... ‘तुम्ही फक्त गोळी मारू शकता, चळवळीचा पाया बनले’
पाकिस्तानमध्ये ऑनर किलिंगच्या घटना कमी होण्याऐवजी वाढत आहेत. २०२४ मध्ये ‘ऑनर’च्या नावाखाली ४०५ महिलांची हत्या झाली आणि त्यापैकी फक्त ०.५% प्रकरणांमध्ये शिक्षा झाली. या भयानक आकडेवारीमध्ये, बानो बीबीची ऑनर किलिंग एक चळवळ बनत असल्याचे दिसते. पाच मुलांची आई असलेल्या ३५ वर्षीय बानोवर अवैध संबंध असल्याचा आरोप होता. १२ जून रोजी बलुचिस्तानच्या वाळवंटात तिची आणि तिच्या कथित नातेवाईकाची सार्वजनिक ठिकाणी गोळ्या घालून हत्या करण्यात आली. पण या वेळी ही कथा फक्त मृत्यूपुरती मर्यादित नव्हती. बानोचे शेवटचे शब्द कॅमेऱ्यात कैद झाले: तुम्ही फक्त गोळी मारू शकता, बाकी काही नाही.हा व्हिडिओ व्हायरल झाला आणि संपूर्ण पाकिस्तानात संताप आणि लाजेची लाट उसळली. बानो आता फक्त पीडित राहिलेली नाही, तर ती प्रतिकाराचा चेहरा बनली आहे. या आंदोलनानंतर बानोच्या प्रकरणात आतापर्यंत १५ जणांना अटक करण्यात आली आहे, ज्यात तिची आई आणि पंचायत प्रमुख यांचा समावेश आहे. खरा गुन्हेगार, बानोचा भाऊ, अजूनही फरार आहे. सोशल मीडियापासून रस्त्यांपर्यंत बानोला न्याय देण्यासाठी आक्रोश बानोच्या हत्येचा व्हिडिओ व्हायरल होताच, सोशल मीडियावर ‘जस्टिस फॉर बानो’ हा हॅशटॅग ट्रेंड होऊ लागला. हजारो लोकांनी त्यांचे प्रोफाइल पिक्चर बदलले आणि बानोच्या शेवटच्या शब्दांच्या क्लिप्स शेअर केल्या. लाहोर, कराची आणि इस्लामाबादसारख्या मोठ्या शहरांमध्ये विद्यार्थी आणि महिला संघटनांनी निदर्शने केली. अनेक ठिकाणी काळा दिवस जाहीर करण्यात आला, ज्यामध्ये लोक न्यायाची मागणी करण्यासाठी काळे कपडे घालून रस्त्यावर उतरले. पाकिस्तानात ऑनर किलिंगविरुद्ध कायदे, पण अंमलबजावणी नगण्य पाकिस्तानात ऑनर किलिंगविरुद्ध कायदे आहेत, पण त्यांची अंमलबजावणी नगण्य आहे. २०१६ मध्ये, एक कठोर कायदा आणण्यात आला ज्यामध्ये पीडितेच्या कुटुंबाने आरोपीला माफ करण्याची परवानगी काढून टाकण्यात आली. असे असूनही, शिक्षेत कोणतीही वाढ झालेली नाही. याचे कारण सामाजिक-धार्मिक श्रद्धा आणि कायदेशीर व्यवस्थेतील अंतर आहे. ग्रामीण भागात पंचायती (जिरगा) प्रबळ आहेत, जिथे ‘सन्मानाच्या’ नावाखाली मृत्युदंडाचे आदेश दिले जातात आणि स्थानिक पोलिस किंवा न्यायालय ते थांबवत नाही. बहुतेक प्रकरणांमध्ये, एफआयआर देखील नोंदवला जात नाही.
पाकिस्तानमध्ये ऑनर किलिंगच्या घटना कमी होण्याऐवजी वाढत आहेत. २०२४ मध्ये ‘ऑनर’च्या नावाखाली ४०५ महिलांची हत्या झाली आणि त्यापैकी फक्त ०.५% प्रकरणांमध्ये शिक्षा झाली. या भयानक आकडेवारीमध्ये, बानो बीबीची ऑनर किलिंग एक चळवळ बनत असल्याचे दिसते. पाच मुलांची आई असलेल्या ३५ वर्षीय बानोवर अवैध संबंध असल्याचा आरोप होता. १२ जून रोजी बलुचिस्तानच्या वाळवंटात तिची आणि तिच्या कथित नातेवाईकाची सार्वजनिक ठिकाणी गोळ्या घालून हत्या करण्यात आली. पण या वेळी ही कथा फक्त मृत्यूपुरती मर्यादित नव्हती. बानोचे शेवटचे शब्द कॅमेऱ्यात कैद झाले: तुम्ही फक्त गोळी मारू शकता, बाकी काही नाही.हा व्हिडिओ व्हायरल झाला आणि संपूर्ण पाकिस्तानात संताप आणि लाजेची लाट उसळली. बानो आता फक्त पीडित राहिलेली नाही, तर ती प्रतिकाराचा चेहरा बनली आहे. या आंदोलनानंतर बानोच्या प्रकरणात आतापर्यंत १५ जणांना अटक करण्यात आली आहे, ज्यात तिची आई आणि पंचायत प्रमुख यांचा समावेश आहे. खरा गुन्हेगार, बानोचा भाऊ, अजूनही फरार आहे. सोशल मीडियापासून रस्त्यांपर्यंत बानोला न्याय देण्यासाठी आक्रोश बानोच्या हत्येचा व्हिडिओ व्हायरल होताच, सोशल मीडियावर ‘जस्टिस फॉर बानो’ हा हॅशटॅग ट्रेंड होऊ लागला. हजारो लोकांनी त्यांचे प्रोफाइल पिक्चर बदलले आणि बानोच्या शेवटच्या शब्दांच्या क्लिप्स शेअर केल्या. लाहोर, कराची आणि इस्लामाबादसारख्या मोठ्या शहरांमध्ये विद्यार्थी आणि महिला संघटनांनी निदर्शने केली. अनेक ठिकाणी काळा दिवस जाहीर करण्यात आला, ज्यामध्ये लोक न्यायाची मागणी करण्यासाठी काळे कपडे घालून रस्त्यावर उतरले. पाकिस्तानात ऑनर किलिंगविरुद्ध कायदे, पण अंमलबजावणी नगण्य पाकिस्तानात ऑनर किलिंगविरुद्ध कायदे आहेत, पण त्यांची अंमलबजावणी नगण्य आहे. २०१६ मध्ये, एक कठोर कायदा आणण्यात आला ज्यामध्ये पीडितेच्या कुटुंबाने आरोपीला माफ करण्याची परवानगी काढून टाकण्यात आली. असे असूनही, शिक्षेत कोणतीही वाढ झालेली नाही. याचे कारण सामाजिक-धार्मिक श्रद्धा आणि कायदेशीर व्यवस्थेतील अंतर आहे. ग्रामीण भागात पंचायती (जिरगा) प्रबळ आहेत, जिथे ‘सन्मानाच्या’ नावाखाली मृत्युदंडाचे आदेश दिले जातात आणि स्थानिक पोलिस किंवा न्यायालय ते थांबवत नाही. बहुतेक प्रकरणांमध्ये, एफआयआर देखील नोंदवला जात नाही.
What's Your Reaction?
