रशियाची कबुली- युक्रेनचा 5 एअरबेसवर हवाई हल्ला:म्हटले- युक्रेनने ड्रोनद्वारे दहशतवादी हल्ला केला, अनेक विमाने नष्ट झाली

रशियाच्या संरक्षण मंत्रालयाने रविवारी पुष्टी केली की युक्रेनने केलेल्या ड्रोन हल्ल्यांमध्ये देशभरातील पाच लष्करी हवाई तळांना लक्ष्य करण्यात आले आणि त्यात अनेक विमानांचे नुकसान झाले. तथापि, नुकसान झालेल्या विमानांची नेमकी संख्या देण्यात आलेली नाही. रशियन संरक्षण मंत्रालयाने आपल्या निवेदनात युक्रेनवर मुर्मन्स्क, इर्कुत्स्क, इव्हानोवो, रियाझान आणि अमूर प्रदेशातील विमानतळांवर FPV (फर्स्ट पर्सन व्ह्यू) ड्रोन वापरून दहशतवादी हल्ले केल्याचा आरोप केला आहे. इवानोवो, रियाझान आणि अमूर प्रदेशातील लष्करी हवाई तळांवर केलेले सर्व दहशतवादी हल्ले उधळून लावण्यात आल्याचे मंत्रालयाने म्हटले आहे. एअरबेसच्या अगदी जवळ काही ड्रोन हल्ले करण्यात आल्याची अधिकृतपणे पुष्टी पहिल्यांदाच झाली आहे. रशियन अधिकाऱ्यांच्या म्हणण्यानुसार, मुर्मन्स्क प्रदेशातील ओलेनोगोर्स्क एअरबेस आणि इर्कुत्स्क (सायबेरिया) मधील स्रेड्नी एअरबेसला जवळच्या भागातून ट्रेलर ट्रकच्या मदतीने सोडण्यात आलेल्या ड्रोनने लक्ष्य केले. युक्रेनचा दावा - ४१ रशियन विमाने नष्ट झाली युक्रेनने रविवारी दावा केला की त्यांनी ४१ रशियन लढाऊ विमाने पाडली आहेत. युक्रेनियन वेबसाइट कीव इंडिपेंडेंटने दिलेल्या वृत्तानुसार, युक्रेनने मुर्मन्स्कमधील ओलेन्या हवाई तळ, इर्कुत्स्कमधील बेलाया हवाई तळ, इव्हानोवोमधील इव्हानोवो हवाई तळ आणि रशियामधील डायघिलेव्हो हवाई तळाला लक्ष्य केले. रशियाचा बेलाया हवाई तळ युक्रेनियन सीमेपासून ४ हजार किमी पेक्षा जास्त अंतरावर आहे. हे रशियाच्या सायबेरिया प्रदेशात आहे. वृत्तानुसार, युक्रेनियन सुरक्षा एजन्सीने (SBU) FPV (फर्स्ट-पर्सन-व्ह्यू) ड्रोन वापरून हा हल्ला केला. यामध्ये A-50, TU-95 आणि TU-22 सारख्या धोरणात्मक बॉम्बर्सना लक्ष्य करण्यात आले. रशियन विमाने वारंवार युक्रेनियन शहरांवर बॉम्ब टाकत असल्याने त्यांनी स्वसंरक्षणार्थ हा हल्ला केल्याचे एसबीयूच्या एका अधिकाऱ्याने सांगितले. रशियाने या हल्ल्याची पुष्टी केली आहे. सुरुवातीच्या अंदाजानुसार, नुकसानीचा खर्च २ अब्ज अमेरिकन डॉलर्स (१७ हजार कोटी रुपयांपेक्षा जास्त) पर्यंत पोहोचू शकतो. सोमवारी इस्तंबूलमध्ये होणाऱ्या शांतता चर्चेपूर्वी आणि सीमेपलीकडून संघर्ष तीव्र झाल्यामुळे हा हल्ला झाला आहे. ओलेन्या एअरबेसवर आग लागली युक्रेनच्या सुरक्षा सेवेने (SBU) म्हटले आहे की त्यांचे ड्रोन रशियाच्या आत खोलवर गेले आणि त्यांनी Tu-95, Tu-22 सारख्या मोठ्या बॉम्बर्स आणि A-50 सारख्या महागड्या गुप्तचर विमानांना नुकसान पोहोचवले. ए-५० विमाने खूपच दुर्मिळ आहेत आणि रशियाकडे त्यापैकी फक्त १० आहेत. एका विमानाची किंमत सुमारे ३५० दशलक्ष डॉलर्स (३००० कोटी रुपये) असल्याचे सांगितले जाते. या हल्ल्यात, रशियाच्या इर्कुत्स्क प्रदेशातील 'बेलाया' नावाच्या एअरबेसला विशेषतः लक्ष्य करण्यात आले. त्याच वेळी, 'ओलेन्या' एअरबेसवरही आग लागल्याचे वृत्त आहे, परंतु अद्याप त्याची अधिकृत पुष्टी झालेली नाही. Tu-95 आणि Tu-160 सारखी विमाने जुनी असू शकतात, परंतु ती लांब अंतरापर्यंत उड्डाण करू शकतात आणि अनेक क्षेपणास्त्रे वाहून नेऊ शकतात. हे रशियन हवाई दलातील सर्वात शक्तिशाली शस्त्रांपैकी एक मानले जाते. त्यांना वगळणे ही युक्रेनसाठी एक मोठी कामगिरी मानली जात आहे. युक्रेन म्हणाला- जर रशिया थांबला नाही तर आम्ही आणखी हल्ला करू रशियन विमाने जवळजवळ दररोज रात्री युक्रेनियन शहरांवर हल्ला करतात, त्यामुळे रशियन बॉम्बस्फोट थांबवण्यासाठी त्यांनी हा हल्ला केल्याचे युक्रेनियन एजन्सीने म्हटले आहे. त्यांना आशा आहे की या हल्ल्यामुळे रशियाचे खूप नुकसान होईल. युक्रेनने असेही म्हटले आहे की त्यांचे ड्रोन मोहिमा सुरूच राहतील. ओलेन्या हवाई तळ रशियाच्या मुर्मन्स्क प्रदेशात आहे. तिथल्या गव्हर्नरनी सांगितले की शत्रूच्या ड्रोनने हल्ला केला होता, परंतु त्यांनीही अधिक माहिती दिली नाही. सोशल मीडियावर एक व्हिडिओ व्हायरल होत आहे ज्यामध्ये एक FPV ड्रोन ट्रकमधून उडताना दिसत आहे. युक्रेन दीड वर्षांपासून तयारी करत होता मीडिया रिपोर्ट्सनुसार, एसबीयू सुमारे १८ महिन्यांपासून या हल्ल्याची तयारी करत होते. त्यांनी या ऑपरेशनला 'स्पायडर वेब' असे नाव दिले. या मोहिमेचे निरीक्षण स्वतः युक्रेनचे अध्यक्ष वोलोदिमिर झेलेन्स्की करत होते. त्याच वेळी, हे एसबीयू प्रमुख वासिल मालियुक यांच्या देखरेखीखाली घडत होते. युक्रेनियन मीडिया रिपोर्ट्सनुसार, ड्रोन प्रथम रशियामध्ये तस्करी करण्यात आले आणि नंतर लॉरींवरील लाकडी केबिनखाली लपवण्यात आले. जेव्हा हल्ला करायचा होता तेव्हा या ट्रकमधून ड्रोन सोडण्यात आले. अ‍ॅक्सिओसने एका युक्रेनियन अधिकाऱ्याचा हवाला देत म्हटले आहे की, हल्ल्यापूर्वी युक्रेनने ट्रम्प प्रशासनाला माहिती दिली होती. रिपोर्ट्सनुसार, या ऑपरेशनमध्ये अनेक खास गोष्टींचा समावेश होता... रशियन टेलिग्राम चॅनेल्सनी काही लोक ट्रकवर चढून ड्रोन थांबवण्याचा प्रयत्न करत असलेले फुटेज शेअर केले. अनेक रशियन लष्करी हवाई तळांवरील प्रतिमांमध्ये जळालेली विमाने आणि आगी दिसत होत्या, परंतु नुकसानाचे संपूर्ण प्रमाण अद्याप स्पष्ट झालेले नाही. मॉस्कोजवळील वोस्क्रेसेन्स्क येथील जळत्या एअरबेसचा व्हिडिओही समोर आला आहे, ज्यामध्ये एक रशियन सैनिक म्हणत आहे- इथे सगळं उध्वस्त झालं आहे. एका व्हायरल व्हिडिओमध्ये एक ड्रोन Tu-95 लढाऊ विमान नष्ट करताना दिसत आहे. सुमारे ४०,००० रुपये किमतीचा हा FPV ड्रोन विमानाजवळ थांबतो आणि त्याच्या टँकला लक्ष्य करतो. ब्रिटनच्या संरक्षण मंत्रालयाच्या म्हणण्यानुसार, २०२५ मध्ये रशियाकडे सुमारे ४० टीयू-९५ लढाऊ विमाने असतील. त्यात ४ इंजिन आहेत आणि ते भरपूर शस्त्रे वाहून नेण्यास सक्षम आहे. युक्रेनने ३००० किमी प्रवास करू शकणारा ड्रोन बनवल्याचा दावा केला इर्कुत्स्कच्या गव्हर्नरनेही या भागातील एका लष्करी तुकडीवर ड्रोनने हल्ला केल्याची पुष्टी केली. याशिवाय रशियातील कुर्स्क आणि ब्रायन्स्क भागातील दोन रेल्वे पुलांवर झालेल्या स्फोटांमुळेही प्रचंड नुकसान झाले. ब्रायन्स्कमध्ये एक प्रवासी ट्रेन रुळावरून घसरली, ज्यामध्ये किमान ७ जणांचा मृत्यू झाला आणि अनेक जण जखमी झाले. कुर्स्कमध्ये एक मालगाडी रुळावरून घसरली आणि तिचा चालक जखमी झाला. हे दोन्ही भाग युक्रेनच्या सीमेला लागून आहेत. याशिवाय रशियाच्या मुर्मन्स्क प्रदेशातही ड्रोन हल्ला झाला आहे, ज्याला तेथील राज्यपालांनी दुजोरा दिला आहे. युक्रेनने मार्चमध्ये यापूर्वी असा दावा केला होता की त्यांनी ३,००० किलोमीटरपर्यंत उडू शकणारा एक नवीन ड्रोन बनवला आहे परंतु अधिक माहिती दिली नाही. रशियाचा युक्रेनवर सर्वात मोठा ड्रोन हल्ला युक्रेनमधील रशियन एअरबेसवर हल्ला होण्याच्या काही तास आधी, रशियाने युक्रेनवर सर्वात मोठा ड्रोन हल्ला केला होता. युक्रेनियन हवाई दलाने सांगितले की रशियाने एकाच वेळी युक्रेनवरून ४७२ ड्रोन पाठवले, जे आतापर्यंतचे सर्वात मोठे ड्रोन आहे. यासोबतच रशियाने सात क्षेपणास्त्रेही डागली. युक्रेनियन हवाई दलाचे संपर्क प्रमुख युरी इग्नाट यांनी ही माहिती दिली. इग्नाट म्हणाले की, लष्करी प्रशिक्षण युनिटवर क्षेपणास्त्रे आणि ड्रोनने हल्ला करण्यात आला, ज्यामध्ये किमान १२ सैनिक ठार झाले. त्याच वेळी, 60 हून अधिक लोक जखमी झाले. ज्या ठिकाणी हल्ला झाला ते ठिकाण सीमेपासून १००० किमी अंतरावर आहे. तरीही, रशियन ड्रोन तेथे हल्ला करण्यात यशस्वी झाले. वृत्तानुसार, आधीच सैन्याच्या कमतरतेचा सामना करत असलेले युक्रेनियन सैन्य आता मोठ्या मेळाव्या टाळण्यासाठी अधिक सावधगिरी बाळगत आहे, कारण रशियन ड्रोन सतत आकाशावर लक्ष ठेवून हल्ला करण्याची संधी शोधत आहेत. युक्रेनियन ग्राउंड फोर्सेसने सांगितले की या घटनेची चौकशी केली जाईल. जर तपासात हे नुकसान कोणत्याही अधिकाऱ्याच्या चुकीमुळे किंवा निष्काळजीपणामुळे झाल्याचे आढळून आले तर त्याला कठोर शिक्षा दिली जाईल, असे त्यांनी सांगितले.