દાહોદમાં પ્રાકૃતિક ખેતીની તાલીમ:જીવામૃત અને ઘનજીવામૃતથી રાસાયણિક ખાતર વગર સારું ઉત્પાદન મેળવવાનું શીખ્યા ખેડૂતો
દાહોદ જિલ્લાના બોરડી સરકારી ગામે આત્મા પ્રોજેક્ટ (એગ્રીકલ્ચર ટેકનોલોજી મેનેજમેન્ટ એજન્સી) દ્વારા ખેડૂતો માટે પ્રાકૃતિક ખેતીની વિશેષ તાલીમનું આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું. આ તાલીમમાં પ્રાકૃતિક ખેતીના નિષ્ણાત ખેડૂતોએ ગામના ખેડૂતમિત્રોને પર્યાવરણને અનુકૂળ ખેતીની પદ્ધતિઓ વિશે વિગતવાર માહિતી આપી હતી. તાલીમ દરમિયાન ખેડૂતોને પ્રાકૃતિક ખેતીના ફાયદાઓ સમજાવવામાં આવ્યા. આમાં જળ, જમીન અને વાતાવરણનું સંરક્ષણ, પાકની ગુણવત્તામાં વધારો અને માનવ સ્વાસ્થ્યની જાળવણી જેવા મુદ્દાઓ સામેલ હતા. નિષ્ણાતોએ જણાવ્યું કે પ્રાકૃતિક ખેતી દ્વારા રાસાયણિક ખાતરો અને ઝેરી દવાઓનો ઉપયોગ કર્યા વગર શાકભાજી, અનાજ અને ફળફળાદીનું ઉત્તમ ઉત્પાદન મેળવી શકાય છે. કાર્યક્રમમાં ખેડૂતોને જીવામૃત, ઘનજીવામૃત અને અન્ય કુદરતી ખાતરો તૈયાર કરવાની પદ્ધતિઓનું વ્યવહારુ જ્ઞાન આપવામાં આવ્યું. આ ઉપરાંત, પ્રાકૃતિક ખેતીના પાંચ આયામો વિશે પણ વિસ્તૃત ચર્ચા થઈ. આ આયામોમાં બીજામૃત, જીવામૃત/ઘનજીવામૃત, વાફસા, આચ્છાદન અને મિશ્ર ખેતી/સહજીવન સામેલ છે. આત્મા પ્રોજેક્ટના પ્રોજેક્ટ ડાયરેક્ટરે જણાવ્યું કે પ્રાકૃતિક ખેતી ઓછા ખર્ચે ટકાઉ અને પર્યાવરણને અનુકૂળ વિકલ્પ છે. આ ખેડૂતોની આર્થિક સ્થિતિને મજબૂત કરવામાં મદદરૂપ થઈ શકે છે. તેમણે તમામ ખેડૂતોને આ પદ્ધતિ અપનાવવા માટે પ્રોત્સાહિત કર્યા. તાલીમમાં ગામના ખેડૂતોએ ઉત્સાહપૂર્વક ભાગ લીધો. તેમણે પ્રાકૃતિક ખેતીના વિવિધ પાસાઓ વિશે પ્રશ્નો પૂછીને પોતાનું જ્ઞાન વધાર્યું. આ પહેલ દાહોદ જિલ્લામાં પ્રાકૃતિક ખેતીના વ્યાપને વધારવા અને ખેડૂતોને આત્મનિર્ભર બનાવવા તરફનું એક મહત્વપૂર્ણ પગલું સાબિત થશે.
દાહોદ જિલ્લાના બોરડી સરકારી ગામે આત્મા પ્રોજેક્ટ (એગ્રીકલ્ચર ટેકનોલોજી મેનેજમેન્ટ એજન્સી) દ્વારા ખેડૂતો માટે પ્રાકૃતિક ખેતીની વિશેષ તાલીમનું આયોજન કરવામાં આવ્યું હતું. આ તાલીમમાં પ્રાકૃતિક ખેતીના નિષ્ણાત ખેડૂતોએ ગામના ખેડૂતમિત્રોને પર્યાવરણને અનુકૂળ ખેતીની પદ્ધતિઓ વિશે વિગતવાર માહિતી આપી હતી. તાલીમ દરમિયાન ખેડૂતોને પ્રાકૃતિક ખેતીના ફાયદાઓ સમજાવવામાં આવ્યા. આમાં જળ, જમીન અને વાતાવરણનું સંરક્ષણ, પાકની ગુણવત્તામાં વધારો અને માનવ સ્વાસ્થ્યની જાળવણી જેવા મુદ્દાઓ સામેલ હતા. નિષ્ણાતોએ જણાવ્યું કે પ્રાકૃતિક ખેતી દ્વારા રાસાયણિક ખાતરો અને ઝેરી દવાઓનો ઉપયોગ કર્યા વગર શાકભાજી, અનાજ અને ફળફળાદીનું ઉત્તમ ઉત્પાદન મેળવી શકાય છે. કાર્યક્રમમાં ખેડૂતોને જીવામૃત, ઘનજીવામૃત અને અન્ય કુદરતી ખાતરો તૈયાર કરવાની પદ્ધતિઓનું વ્યવહારુ જ્ઞાન આપવામાં આવ્યું. આ ઉપરાંત, પ્રાકૃતિક ખેતીના પાંચ આયામો વિશે પણ વિસ્તૃત ચર્ચા થઈ. આ આયામોમાં બીજામૃત, જીવામૃત/ઘનજીવામૃત, વાફસા, આચ્છાદન અને મિશ્ર ખેતી/સહજીવન સામેલ છે. આત્મા પ્રોજેક્ટના પ્રોજેક્ટ ડાયરેક્ટરે જણાવ્યું કે પ્રાકૃતિક ખેતી ઓછા ખર્ચે ટકાઉ અને પર્યાવરણને અનુકૂળ વિકલ્પ છે. આ ખેડૂતોની આર્થિક સ્થિતિને મજબૂત કરવામાં મદદરૂપ થઈ શકે છે. તેમણે તમામ ખેડૂતોને આ પદ્ધતિ અપનાવવા માટે પ્રોત્સાહિત કર્યા. તાલીમમાં ગામના ખેડૂતોએ ઉત્સાહપૂર્વક ભાગ લીધો. તેમણે પ્રાકૃતિક ખેતીના વિવિધ પાસાઓ વિશે પ્રશ્નો પૂછીને પોતાનું જ્ઞાન વધાર્યું. આ પહેલ દાહોદ જિલ્લામાં પ્રાકૃતિક ખેતીના વ્યાપને વધારવા અને ખેડૂતોને આત્મનિર્ભર બનાવવા તરફનું એક મહત્વપૂર્ણ પગલું સાબિત થશે.
What's Your Reaction?
