હળદરના વધુ પડતાં ઉપયોગથી લિવર ફેલ થવાનું જોખમ:ઔષધીના અતિરેકથી જીવને જોખમ; જાણો દરરોજ કેટલું સેવન કરવું સલામત, કોણે ન ખાવું
અમેરિકામાં એક 57 વર્ષીય મહિલાને હોસ્પિટલમાં દાખલ કરવામાં આવી અને જાણવા મળ્યું કે તેના લિવરમાં ગંભીર નુકસાન થયું છે. તેના લિવરમાં સામાન્ય કરતાં 70 ગણા વધુ ઉત્સેચકો (એન્ઝાઇમ) હતા. તેણે ઇન્સ્ટાગ્રામ પર એક ડોક્ટરનો વીડિયો જોયો હતો, જેમાં કહેવામાં આવ્યું હતું કે, હળદરના સપ્લીમેન્ટ્સ સાંધાના દુખાવામાં રાહત આપે છે. આ પછી, તેણે દરરોજ હળદરના સપ્લિમેન્ટ્સ લેવાનું શરૂ કર્યું. થોડા અઠવાડિયામાં પેટમાં દુખાવો અને ઉબકાની ફરિયાદ બાદ તે હોસ્પિટલમાં ગઈ. ડૉક્ટરે તેને તપાસીને કહ્યું કે, જો તે થોડા વધુ દિવસો સુધી આ કરશે, તો તેનું લિવર સંપૂર્ણપણે ક્ષતિગ્રસ્ત થઈ જશે અને ટ્રાન્સપ્લાન્ટ કરવું પડશે. સોશિયલ મીડિયા પર વીડિયો જોઈને અથવા કોઈની સલાહ પર વધુ પડતા સપ્લિમેન્ટ્સ લેવા ખતરનાક બની શકે છે. મર્યાદાથી વધુ લેવાયેલા કુદરતી સપ્લિમેન્ટ્સ પણ નુકસાનકારક હોઈ શકે છે. તેથી, આજે 'ફિઝિકલ હેલ્થ'માં આપણે જાણીશું કે વધુ પડતી હળદર ખાવાથી શું નુકસાન થાય છે. સાથે જ આપણે એ પણ જાણીશું કે- હળદરનો ઉપયોગ દવા તરીકે થાય છે ભારતીય રસોડામાં હળદરનો ઉપયોગ મસાલા તરીકે થાય છે. તેના ઔષધીય ઉપયોગો પણ છે. તેમાં ઘણા એન્ટીઑકિસડન્ટ અને એન્ટીઇમ્ફ્લેમેટરી ગુણધર્મો છે. લોકો તેને દરરોજ દાળ, શાક અને દૂધમાં ભેળવીને ખાય અને પીવે છે. હળદરમાં જોવા મળતું મુખ્ય તત્વ કર્ક્યુમિન છે. કર્ક્યુમિનની હાજરી હળદરને પીળો રંગ આપે છે અને તેને ઔષધીય રીતે મૂલ્યવાન બનાવે છે. હળદર ભોજનમાં વાપરવા માટે સલામત છે, પરંતુ જ્યારે તેને સપ્લિમેન્ટ તરીકે લેવામાં આવે, ત્યારે તેની સાંદ્રતા ખૂબ ઊંચી થઈ જાય છે. સામાન્ય હળદરમાં 3% સુધી કર્ક્યુમિન હોય છે, પરંતુ સપ્લિમેન્ટ્સમાં તે 95% સુધી હોઈ શકે છે. આ ઉચ્ચ માત્રા લિવર માટે ખતરનાક બની શકે છે. વધુ પડતી હળદર ખાવી નુકસાનકારક છે લોકો સોશિયલ મીડિયા વગેરે પર આયુર્વેદિક સપ્લિમેન્ટ્સ લઈ રહ્યા છે. ડૉક્ટરની સલાહ લીધા વિના હળદરના સપ્લિમેન્ટ્સ લેવાથી થતા નુકસાન પ્રકાશમાં આવી રહ્યા છે. કેટલી હળદર લેવી સલામત છે? હળદરના ઔષધીય ગુણધર્મોને આયુર્વેદ અને આધુનિક વિજ્ઞાન બંને દ્વારા સ્વીકારવામાં આવે છે. ખોરાકમાં હળદરનો ઉપયોગ ઇમ્ફ્લેમેશન (બળતરા અને સોજો) ઘટાડે છે અને ઓક્સિડેટીવ તણાવ ઘટાડે છે, પરંતુ તેનો અર્થ એ નથી કે હળદર અથવા કર્ક્યુમિન સપ્લિમેન્ટ્સ વિચાર્યા વિના અથવા વધુ પડતી માત્રામાં લેવા જોઈએ. કાળા મરી સાથે હળદર લેવાથી જોખમ કેમ વધે છે? ઘણા લોકો કાળા મરી સાથે હળદર લે છે, જે તેના શોષણને વધારે છે. તેનાથી ફાયદો થવાની સાથે સાથે લિવર પર વધારાનું દબાણ પણ લાવી શકે છે. જો તમે કાળા મરી સાથે હળદર લઈ રહ્યા છો અને યુરિન પીળા રંગનો છે, નબળાઈ, થાક, પેટમાં ભારેપણું અનુભવાઈ રહ્યું છે, તો આ સંકેતો હોઈ શકે છે કે, લિવર પર અસર થઈ રહી છે. શું હળદરથી થતા નુકસાનને અટકાવી શકાય છે? હા, સાચો રસ્તો એ છે કે રોજિંદા ખોરાકમાં મર્યાદિત માત્રામાં હળદર લેવી. ભોજનમાં ઉમેરવામાં આવતી હળદર સ્વાસ્થ્ય માટે ફાયદાકારક છે. જો તમે કોઈપણ રોગની સારવાર માટે હળદર લેવા માંગતા હો, તો ચોક્કસપણે ડૉક્ટરની સલાહ લો. જાતે પૂરક લેવા અથવા સોશિયલ મીડિયા જોઈને ડોઝ નક્કી કરવો જોખમી હોઈ શકે છે. કેટલીક મહત્વપૂર્ણ બાબતો જે તમારે જાણવી જોઈએ - સાવધાની જ એકમાત્ર રક્ષણ છે પ્રશ્ન: કાળા મરી સાથે હળદરનું સેવન કેમ ખતરનાક છે? જવાબ: કાળા મરીમાં જોવા મળતું પાઇપેરિન શરીરમાં કર્ક્યુમિનનું શોષણ 2000% સુધી વધારી શકે છે. જોકે આ હળદરના ગુણધર્મોની અસરમાં વધારો કરે છે, પરંતુ વધુ પડતું શોષણ લિવરને ડિટોક્સિફાય કરવામાં સમસ્યા ઊભી કરી શકે છે, જે લિવર પર વધારાનું દબાણ લાવી શકે છે. તેથી, આ મિશ્રણ લાંબા સમય સુધી ડૉક્ટરની સલાહ લીધા વિના ન લેવું જોઈએ. પ્રશ્ન: હળદર ખાધા પછી કયા લક્ષણો દેખાય તો સાવચેત થઈ જવું જોઈએ? જવાબ: જો હળદર અથવા કર્ક્યુમિન સપ્લિમેન્ટ્સ લીધા પછી, યુરિનનો રંગ ઘેરો થઈ જાય, થાક લાગે, ભૂખ ઓછી લાગે, પેટમાં ભારેપણું લાગે કે અપચો થાય, અથવા ઉબકા આવે, તો આ લિવર ટોક્સિસિટીના પ્રારંભિક લક્ષણો હોઈ શકે છે. આવા કિસ્સામાં, તાત્કાલિક ડૉક્ટરનો સંપર્ક કરો અને લિવર ફંક્શન ટેસ્ટ (LFT) કરાવો. પ્રશ્ન: શું હળદરની આડઅસરો ટાળી શકાય છે? જવાબ: હા, જો તમે ખોરાકમાં મર્યાદિત માત્રામાં હળદર લો છો, તો તેનાથી કોઈ નુકસાન થતું નથી. કોઈપણ રોગની સારવાર માટે હળદર અથવા તેના પૂરક લેતા પહેલા ડૉક્ટરની સલાહ લો. સોશિયલ મીડિયા અથવા ઇન્ટરનેટના આધારે ડોઝ નક્કી કરવો જોખમી છે. પ્રશ્ન: શું હળદરના સપ્લિમેન્ટ્સ ફેટી લિવર અથવા લિવર રોગમાં વધારો કરી શકે છે? જવાબ: હા, ફેટી લિવર, આલ્કોહોલિક લિવર ડિસીઝ અથવા લિવર સંબંધિત અન્ય રોગોમાં, લિવર પહેલાથી જ સંવેદનશીલ હોય છે. આવી સ્થિતિમાં, હળદર અથવા કર્ક્યુમિન સપ્લીમેન્ટ્સ લિવર પર ઓક્સિડેટીવ તણાવ અને મેટાબોલિક લોડ વધારી શકે છે, જે રોગને વધુ ખરાબ કરી શકે છે. પ્રશ્ન: જો સપ્લિમેન્ટ લીધા પછી લક્ષણોનો અનુભવ થાય તો શું કરવું? જવાબ: સપ્લિમેન્ટ લેવાનું તાત્કાલિક બંધ કરો અને ડૉક્ટરનો સંપર્ક કરો. ડૉક્ટર જરૂર મુજબ લિવર ફંક્શન ટેસ્ટ, બ્લડ વર્ક અને અલ્ટ્રાસાઉન્ડ અથવા અન્ય પરીક્ષણો કરી શકે છે. સમયસર લિવરને સપોર્ટ આપવો મહત્વપૂર્ણ છે, નહીં તો સ્થિતિ ગંભીર બની શકે છે.
અમેરિકામાં એક 57 વર્ષીય મહિલાને હોસ્પિટલમાં દાખલ કરવામાં આવી અને જાણવા મળ્યું કે તેના લિવરમાં ગંભીર નુકસાન થયું છે. તેના લિવરમાં સામાન્ય કરતાં 70 ગણા વધુ ઉત્સેચકો (એન્ઝાઇમ) હતા. તેણે ઇન્સ્ટાગ્રામ પર એક ડોક્ટરનો વીડિયો જોયો હતો, જેમાં કહેવામાં આવ્યું હતું કે, હળદરના સપ્લીમેન્ટ્સ સાંધાના દુખાવામાં રાહત આપે છે. આ પછી, તેણે દરરોજ હળદરના સપ્લિમેન્ટ્સ લેવાનું શરૂ કર્યું. થોડા અઠવાડિયામાં પેટમાં દુખાવો અને ઉબકાની ફરિયાદ બાદ તે હોસ્પિટલમાં ગઈ. ડૉક્ટરે તેને તપાસીને કહ્યું કે, જો તે થોડા વધુ દિવસો સુધી આ કરશે, તો તેનું લિવર સંપૂર્ણપણે ક્ષતિગ્રસ્ત થઈ જશે અને ટ્રાન્સપ્લાન્ટ કરવું પડશે. સોશિયલ મીડિયા પર વીડિયો જોઈને અથવા કોઈની સલાહ પર વધુ પડતા સપ્લિમેન્ટ્સ લેવા ખતરનાક બની શકે છે. મર્યાદાથી વધુ લેવાયેલા કુદરતી સપ્લિમેન્ટ્સ પણ નુકસાનકારક હોઈ શકે છે. તેથી, આજે 'ફિઝિકલ હેલ્થ'માં આપણે જાણીશું કે વધુ પડતી હળદર ખાવાથી શું નુકસાન થાય છે. સાથે જ આપણે એ પણ જાણીશું કે- હળદરનો ઉપયોગ દવા તરીકે થાય છે ભારતીય રસોડામાં હળદરનો ઉપયોગ મસાલા તરીકે થાય છે. તેના ઔષધીય ઉપયોગો પણ છે. તેમાં ઘણા એન્ટીઑકિસડન્ટ અને એન્ટીઇમ્ફ્લેમેટરી ગુણધર્મો છે. લોકો તેને દરરોજ દાળ, શાક અને દૂધમાં ભેળવીને ખાય અને પીવે છે. હળદરમાં જોવા મળતું મુખ્ય તત્વ કર્ક્યુમિન છે. કર્ક્યુમિનની હાજરી હળદરને પીળો રંગ આપે છે અને તેને ઔષધીય રીતે મૂલ્યવાન બનાવે છે. હળદર ભોજનમાં વાપરવા માટે સલામત છે, પરંતુ જ્યારે તેને સપ્લિમેન્ટ તરીકે લેવામાં આવે, ત્યારે તેની સાંદ્રતા ખૂબ ઊંચી થઈ જાય છે. સામાન્ય હળદરમાં 3% સુધી કર્ક્યુમિન હોય છે, પરંતુ સપ્લિમેન્ટ્સમાં તે 95% સુધી હોઈ શકે છે. આ ઉચ્ચ માત્રા લિવર માટે ખતરનાક બની શકે છે. વધુ પડતી હળદર ખાવી નુકસાનકારક છે લોકો સોશિયલ મીડિયા વગેરે પર આયુર્વેદિક સપ્લિમેન્ટ્સ લઈ રહ્યા છે. ડૉક્ટરની સલાહ લીધા વિના હળદરના સપ્લિમેન્ટ્સ લેવાથી થતા નુકસાન પ્રકાશમાં આવી રહ્યા છે. કેટલી હળદર લેવી સલામત છે? હળદરના ઔષધીય ગુણધર્મોને આયુર્વેદ અને આધુનિક વિજ્ઞાન બંને દ્વારા સ્વીકારવામાં આવે છે. ખોરાકમાં હળદરનો ઉપયોગ ઇમ્ફ્લેમેશન (બળતરા અને સોજો) ઘટાડે છે અને ઓક્સિડેટીવ તણાવ ઘટાડે છે, પરંતુ તેનો અર્થ એ નથી કે હળદર અથવા કર્ક્યુમિન સપ્લિમેન્ટ્સ વિચાર્યા વિના અથવા વધુ પડતી માત્રામાં લેવા જોઈએ. કાળા મરી સાથે હળદર લેવાથી જોખમ કેમ વધે છે? ઘણા લોકો કાળા મરી સાથે હળદર લે છે, જે તેના શોષણને વધારે છે. તેનાથી ફાયદો થવાની સાથે સાથે લિવર પર વધારાનું દબાણ પણ લાવી શકે છે. જો તમે કાળા મરી સાથે હળદર લઈ રહ્યા છો અને યુરિન પીળા રંગનો છે, નબળાઈ, થાક, પેટમાં ભારેપણું અનુભવાઈ રહ્યું છે, તો આ સંકેતો હોઈ શકે છે કે, લિવર પર અસર થઈ રહી છે. શું હળદરથી થતા નુકસાનને અટકાવી શકાય છે? હા, સાચો રસ્તો એ છે કે રોજિંદા ખોરાકમાં મર્યાદિત માત્રામાં હળદર લેવી. ભોજનમાં ઉમેરવામાં આવતી હળદર સ્વાસ્થ્ય માટે ફાયદાકારક છે. જો તમે કોઈપણ રોગની સારવાર માટે હળદર લેવા માંગતા હો, તો ચોક્કસપણે ડૉક્ટરની સલાહ લો. જાતે પૂરક લેવા અથવા સોશિયલ મીડિયા જોઈને ડોઝ નક્કી કરવો જોખમી હોઈ શકે છે. કેટલીક મહત્વપૂર્ણ બાબતો જે તમારે જાણવી જોઈએ - સાવધાની જ એકમાત્ર રક્ષણ છે પ્રશ્ન: કાળા મરી સાથે હળદરનું સેવન કેમ ખતરનાક છે? જવાબ: કાળા મરીમાં જોવા મળતું પાઇપેરિન શરીરમાં કર્ક્યુમિનનું શોષણ 2000% સુધી વધારી શકે છે. જોકે આ હળદરના ગુણધર્મોની અસરમાં વધારો કરે છે, પરંતુ વધુ પડતું શોષણ લિવરને ડિટોક્સિફાય કરવામાં સમસ્યા ઊભી કરી શકે છે, જે લિવર પર વધારાનું દબાણ લાવી શકે છે. તેથી, આ મિશ્રણ લાંબા સમય સુધી ડૉક્ટરની સલાહ લીધા વિના ન લેવું જોઈએ. પ્રશ્ન: હળદર ખાધા પછી કયા લક્ષણો દેખાય તો સાવચેત થઈ જવું જોઈએ? જવાબ: જો હળદર અથવા કર્ક્યુમિન સપ્લિમેન્ટ્સ લીધા પછી, યુરિનનો રંગ ઘેરો થઈ જાય, થાક લાગે, ભૂખ ઓછી લાગે, પેટમાં ભારેપણું લાગે કે અપચો થાય, અથવા ઉબકા આવે, તો આ લિવર ટોક્સિસિટીના પ્રારંભિક લક્ષણો હોઈ શકે છે. આવા કિસ્સામાં, તાત્કાલિક ડૉક્ટરનો સંપર્ક કરો અને લિવર ફંક્શન ટેસ્ટ (LFT) કરાવો. પ્રશ્ન: શું હળદરની આડઅસરો ટાળી શકાય છે? જવાબ: હા, જો તમે ખોરાકમાં મર્યાદિત માત્રામાં હળદર લો છો, તો તેનાથી કોઈ નુકસાન થતું નથી. કોઈપણ રોગની સારવાર માટે હળદર અથવા તેના પૂરક લેતા પહેલા ડૉક્ટરની સલાહ લો. સોશિયલ મીડિયા અથવા ઇન્ટરનેટના આધારે ડોઝ નક્કી કરવો જોખમી છે. પ્રશ્ન: શું હળદરના સપ્લિમેન્ટ્સ ફેટી લિવર અથવા લિવર રોગમાં વધારો કરી શકે છે? જવાબ: હા, ફેટી લિવર, આલ્કોહોલિક લિવર ડિસીઝ અથવા લિવર સંબંધિત અન્ય રોગોમાં, લિવર પહેલાથી જ સંવેદનશીલ હોય છે. આવી સ્થિતિમાં, હળદર અથવા કર્ક્યુમિન સપ્લીમેન્ટ્સ લિવર પર ઓક્સિડેટીવ તણાવ અને મેટાબોલિક લોડ વધારી શકે છે, જે રોગને વધુ ખરાબ કરી શકે છે. પ્રશ્ન: જો સપ્લિમેન્ટ લીધા પછી લક્ષણોનો અનુભવ થાય તો શું કરવું? જવાબ: સપ્લિમેન્ટ લેવાનું તાત્કાલિક બંધ કરો અને ડૉક્ટરનો સંપર્ક કરો. ડૉક્ટર જરૂર મુજબ લિવર ફંક્શન ટેસ્ટ, બ્લડ વર્ક અને અલ્ટ્રાસાઉન્ડ અથવા અન્ય પરીક્ષણો કરી શકે છે. સમયસર લિવરને સપોર્ટ આપવો મહત્વપૂર્ણ છે, નહીં તો સ્થિતિ ગંભીર બની શકે છે.
What's Your Reaction?
